Son vakitlerde yağış oranlarının düşmesi ve sıcaklığın artması sonucu yaşanan kuraklık nedeniyle Bitlis’teki göllerin düzeyindeki düşüş bu yıl da devam etti.
Birçok tipten kuşa konut sahipliği yapan Van Gölü kıyıları ile Adilcevaz ilçesindeki Aygır ve Arin, Ahlat ilçesindeki Nazik ile Tatvan ilçesindeki Nemrut Krater göllerinde kuraklığın tesiriyle su kaybı yaşanıyor.
Bu nedenle büyük çekilmenin yaşandığı Van Gölü kıyılarında mikrobiyalitler, öteki göllerin kıyılarında da evvelce su altında olan geniş alanlar gün yüzüne çıkıyor.
Bölgedeki besiciler, metrelerce çekilmenin akabinde yeşeren kıyılardaki topraklarda hayvanlarını otlatıyor.
Uzmanlık alanı coğrafya olan Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, AA muhabirine, son yıllarda Türkiye’de ve dünyada kuraklık sorununun yaşandığını söyledi.
Küresel ısınmayla Türkiye’de de son yıllarda yağışlarda dengesizliğin ve birebir vakitte azalmanın kelam konusu olduğunu belirten Elmastaş, şöyle konuştu:
“Van Gölü Havzası’nda da kuraklık yaşanıyor. Son 4-5 yıldır yağışlarda daima azalma var. Artış istikametinde değişim olmadığı için kuraklığın şiddeti giderek devam ediyor. Havzada Van Gölü başta olmak üzere Arin, Nemrut Krater, Nazik ve Aygır göllerinde önemli bir düzey alçalması var. Geçmişteki çalışmalara baktığımızda Van Gölü Havzası’ndaki su düzeyinin alçalmasının temel nedeni yağışlardır. Yağışın azaldığı yıllarda düzey alçalması yaşanıyor. Son yıllarda bunu görebiliyoruz.”
“Tarım yerlerinde suyun israf edilmeden kullanılması gerekiyor”
Van Gölü’nde su düzeyinin alçalmasının en değerli faktörünün yağışlar olduğuna dikkati çeken Elmastaş, gölün yeraltı su kaynaklarından da beslendiğini fakat bu kaynakların da azaldığını kaydetti.
Havzadaki tarım alanlarında sulama gayesiyle kullanılan binlerce sondaj kuyusunun bulunduğunu belirten Elmastaş, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Suyun fazla çekilmesiyle birtakım kaynaklar kurumaya, yeraltı su düzeyi alçalmaya başladı. Yaptığımız çalışmalarda bu tarafta birtakım datalar ortaya çıktı. Kuraklığın azaltılması ya da göl düzeyinin alçalmasının önüne bir nebze de olsun geçilmesinde kaynakların tasarruflu kullanılması tesirli olabilecek. Düzey alçalmasının daha fazla olmaması için tarım yerlerinde suyun israf edilmeden olabildiğince dikkatle kullanılması gerekiyor. Kaynakların azalması da alçalmayı tetiklemektedir.”
“Havzada yaşayan canlılar için de bir risk taşıyor”
Her gölün bir ekosistem olduğunu söz eden Elmastaş, bilhassa Arin Gölü’nün yarısından fazlasının çekildiği bilgisini paylaştı.
Birçok kuş cinsinin yaşadığı Arin Gölü’nün değerli bir ekosistem olduğunu vurgulayan Elmastaş, şunları lisana getirdi:
“Nazik Gölü ve Nemrut Kalderası başka bir ekosistem. Nemrut birebir vakitte küçük bir mikroklima alanı. Farklı canlıların yaşadığı alanlar. Su ortamları azalınca ve bu alanlar küçülünce ekosistemde de bir dengesizlik yaşanmakta. Bu durum havzada yaşayan canlılar için de bir risk taşıyor. Mesela Arin Gölü, flamingo üzere kimi kuş tiplerinin yaşadığı alan. Arin Gölü biraz daha azalırsa tahminen bir müddet sonra onları burada göremeyeceğiz. Göl düzeylerindeki alçalma, karada ve suda yaşayan canlı tiplerini etkiliyor. Ekosistemin bozulmaması ismine bu istikrarın korunması gerekiyor.”
About The Author
